Kelam-ı Kibar, Kibarın Kelamıdır
Aziz okuyucularım bu sayımızda “Dil” -dilimizi nasıl kullanacağız- konusunu işleyeceğiz. Bu çok mühim bir meseledir. Herhalde istediğini söyleyen, istemediğini işitir. O halde kullandığın kelimelere dikkat et, çünkü onlar senin yaşama biçimini belirleyecektir.
Bu hususta ilâhi uyarıya (Kur’an-a) bakacağız. Onlarca ayetten iki ayet, iki de hadis meâli vereceğim. Sonra da konuyla ilgili kelam-ı kibardan bir demet sunacağım.
Bakın rahmetli eğitimci Ali GEDİK bey ne diyor:
“Âlimlerin-Bilgelerin sözleri, Kur’an ve sünnetin beşer pınarından dökülmüş izahlarıdır.”
Ayetler:
1.Ayet: “Mü’min kullarıma söyle: “Sözün en güzelini söylesinler, sonra (yoksa ki) şeytan aralarını bozar. Çünkü şeytan, insanın apaçık düşmanıdır.” [El-İsra:53]
2.Ayet: “O’na (Allah’a) ancak güzel sözler yükselir (ulaşır). Onları da Allah’a ameli Salih (güzel işler) ulaştırır.[Fâtır:10]
Hadisler:
1.Hadis: “Ancak hayırlı olanı konuş, zira bununla şeytana üstün gelirsin.
[Muhtaru’l Ehadis, H.N:772]
2.Hadis: “Ne mutlu o kimseye ki ……. sözün fazlasını tutmuş, boş konuşmamış (az, öz faydalıyı konuşmuş)” [Hikmet Goncaları:S.198]
Kelam-ı Kibarlar:
-
Dilinizi daima iyi kullanınız. O sizi saadete de götürür, felakete de. (Hz.Ali)
-
Dilin söylediği akarsu gibidir. Nereye akarsa, orda çiçekler biter. (Yusuf Has Hacib)
-
Dil Aslan’dır eşikte yatar. Dikkat et! Senin de başını yer.
-
Dil keskin bir kılıçtır. Kan akıtmadan adam öldürür.
-
Dilini tutmak, altın ve gümüşü tutmaktan daha zordur.
-
Dildir insanı muazzez eden, dildir insanı muazzeb eden.
-
Dilimize mahkum olursak, biz dilimizden, toplum da bizden çeker.
-
Dilini korursan, dinini muhafaza etmiş olursun.
-
Dil söyler çekilir, baş belasını bulur.
-
Dilini tutan, başını belalardan kurtarır.
-
Dil sürçmesi, ayağın sürçmesinden daha beterdir.
-
Dil, hem tükenmeyen bir hazine, hem dermanı olmayan derttir.
-
Dili yalancı olanın, kalbi doğru olmaz.
-
Diline sahip olan, diğer azalarına sahip olur.
-
Dilin cismi küçük, cürmü büyüktür.
-
Dilleriyle insanlar, kanatlarıyla kuşlar yakalanır.
-
Diline sen sahip ol, diğer azalarını Allah korur.
-
Dili uzun olanın, başı dertten kurtulmaz.
-
Dil aslandır, bıraktın mı parçalar.
-
Dilim dilim, bana getirir kara kilim.
-
Dil yarası eylemez, kılıç yarası eylenir.
-
Dilim dilim, adama geydirir kara kilim.
-
Dilini tutan, kötülüklerden kurtulur.
-
Dilim dilim, etti beni dilim.
-
Dil ağızda, yuva yapan yılandır.
-
Dili bozuk olanın, kalbide bozuk olur.
-
Dilin rahatı az konuşmaktır.
-
Dilim dilim olasın dilim.
-
Dil kalbin tercümanıdır.
Son Söz: Neden göz iki, kulak iki, ağız tek.
İki görüp, iki işitip, tek söylemek gerek.
Selam, Huda’ya tabi olanların üzerine olsun.